Gedrag is wie we zijn, hoe we zijn maar daarbij ook tegelijkertijd; hoe we niet willen zijn. Ik heb het hier over het onbewuste maar hardnekkig ingeprogrammeerde gedrag, in ons zogenaamde reptielenbrein. Gewoontes die we zonder erbij na te denken doen, en moeilijk af te leren zijn.
Jezelf een andere leefstijl of gewoonte aanleren is voor velen en grote uitdaging…maar zeker niet onmogelijk; waar een wil is, is een weg. Misschien een klein smal weggetje aan het begin, maar hij leidt uiteindelijk wel ergens heen… Het advies bij gedragsverandering luidt: ‘Begin stap voor stap en hou het klein en haalbaar’. Een klein en haalbaar doel stellen is vaak niet het probleem, maar wel, hoe hou je jezelf hierin gemotiveerd? Vooral als je niet direct resultaat ziet? En als je meerdere gewoontes hebt die je graag wil ombuigen, lijkt zo’n klein haalbaar doel, helemaal een verwaarloosbare stap…
Maar hoe klein de stap ook is, een stap is een stap en zonder stap, geen resultaat..
‘Ja, maar welke eerste stap zet ik dan? Wat is het belangrijkste? Minder snoepen of meer bewegen?’
En heb je dan uiteindelijk een keus hierin gemaakt, begint je oer-brein gelijk beren op de weg te ‘zetten’; nooit meer snoepen? Onmogelijk…. Meer bewegen? Heb vorige keer de sportschool al een halfjaar gesponsord… Herkenbaar? Gelukkig zijn er meerdere wegen die naar Rome leiden. Beren op de weg? Neem je toch gewoon de afslag? Is weliswaar een omweg maar haast en spoed is zelden goed immers...
Waarom zijn we geneigd om meteen het uiterste te kiezen? In plaats van nooit meer snoepen, kan minder snoepen toch ook een optie zijn? In plaats van de sportschool sponseren (aangezien sporten in de sportschool gewoonweg jou ding niet is), is voortaan alleen de trap in plaats van de lift toch een mogelijkheid? Oke, minder snoepen is wellicht realistischer en haalbaarder, maar hoeveel minder dan…? In ‘hoeveel minder’ ligt eigenlijk al het antwoord: Als je dit zodanig afbakent tot in het kleinste detail (klinkt misschien als een open deur en ietwat pietluttig en belerend…), dan is de kans van slagen het grootst. Even praktisch: werk je dagelijks een hele zak dropveters weg, dan beperk je dat vanaf nu tot een halve zak ( …al zegt het stemmetje in hoofd misschien wel: gewoon helemaal stoppen met die troep, is toch niet gezond???). Is in ieder geval een begin en beter dan meteen de handdoek in de ring gooien en jezelf wijs maken dat het toch niet gaat lukken.
Focus op mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden en als het dan toch weer een keer misgaat, so what?? Een keer de mist in, versus 2 weken wel gelukt, dan is alles toch niet voor ‘niks’ geweest? Terugval hoort nou eenmaal bij het proces van gedragsverandering, we zijn immers geen robots.
En met de mooi verwoorde uitspraak ‘Failure is success in progress’ van Einstein in gedachte, voelt een terugval misschien wel iets minder als falen.
Klaar voor de eerste stap…? Succes!